Παρασκευή 2 Ιανουαρίου 2009

Caruso



Υπάρχουν λόγια να περιγράψουν αυτή τη μουσική πανδαισία; Μόνον ύμνοι του νου μου στους δημιουργούς της!!!

Στο Κ.Π.Ε. Ποροΐων

Εξω από το ΚΠΕ Ποροίων Σερρών. Επίσκεψη στο τόπο αυτό μετά από 35 ολόκληρα χρόνια. Μα η νοστιμιά εκείνου του νηστήσιμου φαγητού αναλλοίωτη!!! Κι οι μνήμες στητές. Ατόφιες παρέμειναν.

Ο Κεμάλ...



Aκούγοντας τα λόγια του Κεμάλ πήγα πολλά χρόνια πίσω. Και πήγα εκεί μακριά....Ξέρεις εσύ. Θυμάσαι τον ερχομό μας με τη μάνα; Θυμάσαι το παράστημα, τη λεβαντιά και το περήφανο ύφος σου όταν μιλούσες για την ιδέα που είχες οδηγό. Και δεν έχανες την ευκαιρία να τη χρωματίζεις με τα χρώματα που η δύναμη της ψυχής σου επέλεγε....Θυμάσαι τι σου έγραψαν όταν έφυγες; Θυμάσαι τις εκδηλώσεις; Θυμάσαι τους ξένους ανταποκριτές; Τι κορμοστασιά ήταν εκείνη; Θυμάσαι την επίσκεψη κάτω στην έρημο και τον Ιορδάνη; Πήρες την ευλογία του τόπου κι ας σε πυροβόλησαν οι μοίρες χρόνια αργότερα...Ανήκεις στους λίγους που μου κληρονόμησαν μέρος του δικού τους πνευματικού θησαυρού. Τον τοκίζω για το παιδί μου. Σκέφτομαι.....Κι είμαι κι εγώ περήφανος, όπως ήσουν κι εσύ!!!

Λόγια του Γιώργου Σεφέρη

Χαμήλωναν τα μάτια σου κι είχες το χαμογέλιο που ανιστορούσαν ταπεινά ζωγράφοι αλλοτινοί. Λησμονημένο ανάγνωσμα σ' ένα παλιό ευαγγέλιο το μίλημά σου ανάσαινε κι η ανάλαφρη φωνή: "Είναι το πέρασμα του χρόνου σιγαλό κι απόκοσμο κι ο πόνος απαλά μες στην ψυχή μου λάμνει χαράζει η αυγή τον ουρανό, τ' όνειρο μένει απόντιστο κι είναι σαν να διαβαίνουν μυρωμένοι θάμνοι. ...Μες στον καθρέφτη η αγάπη μας, πώς πάει και λιγοστεύει μέσα στον ύπνο τα όνειρα, σκολειό της λησμονιάς μέσα στα βάθη του καιρού, πώς η καρδιά στενεύει και χάνεται στο λίκνισμα μιας ξένης αγκαλιάς..."
"Ερωτικός Λόγος" του Γιώργου Σεφέρη.

Γυναίκες και Μαθηματικά

Μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα οι γυναίκες οι οποίες διέπρεψαν στα Μαθηματικά ήταν λίγες γιατί λίγες είχαν τη δυνατότητα να σπουδάσουν αυτή την επιστήμη. Ισως να υπήρξαν και άλλες, που η Ιστορία δεν κατέγραψε την προσφορά τους. Στο αφιέρωμα αυτό θα παρουσιάσουμε τις γυναίκες εκείνες που με τις εκπληκτικές τους ικανότητες και την αδάμαστη θέλησή τους κατόρθωσαν να διακριθούν σ' ένα τόσο αποκλεισμένο γι' αυτές χώρο.Στα αρχαία ελληνικά Μαθηματικά, η Υπατία (375 - 415 μ.Χ.) αποτελεί τη σημαντικότερη γυναικεία μορφή. Κόρη του Θέωνος του Αλεξανδρέως, ξεπέρασε, κατά τις μαρτυρίες, τον πατέρα της και δάσκαλό της. Σύμφωνα με το λεξικό Σουίδα έγραψε «υπόμνημα εις Διόφαντον», αστρονομικό κανόνα και υπόμνημα στα Κωνικά του Απολλωνίου, ενώ ο Δαμάσκιος την ονομάζει «γεωμετρική». Από πρόσφατες έρευνες ελληνικών, αραβικών και λατινικών χειρογράφων διαφαίνεται ότι έγραψε και άλλα μαθηματικά έργα, όπως κάποια μέρη από τα σχόλια του πατέρα της στη Μεγίστη του Πτολεμαίου, στην Κύκλου Μέτρησιν του Αρχιμήδους και ένα κείμενο για ισοπεριμετρικά σχήματα. Με τη δημόσια διδασκαλία των Μαθηματικών και της Φιλοσοφίας αποκτά ανυπέρβληπτο κύρος καθώς και αρκετούς μαθητές.Από την εποχή της Υπατίας μέχρι και το 15ο αι. κανένα γυναικείο όνομα δεν έχει διασωθεί στην Ιστορία των Μαθηματικών. Ομως γυναίκες της άρχουσας τάξης αρχίζουν να διδάσκονται και να μελετούν Μαθηματικά. Στην πρώτη αυτή φάση δεν υπάρχουν γυναίκες-πρωταγωνίστριες, αλλά περιορίζονται σε ρόλους καλύτερης μαθήτριας ή καλύτερης συνεργάτιδος, όπως η Μαρία Κούνιτς που γεννήθηκε γύρω στα 1610. Μαζί με το σύζυγό της Ελία βαν Λέβεν (γιατρό και μαθηματικό) ασχολήθηκε σοβαρά με τα Μαθηματικά και μάλιστα συνέταξε αστρονομικούς πίνακες. Ακόμα, αξίζει να αναφέρουμε την Αννα Ράινχαρτ από το Βίντερτουρ. Η εργασία της για το πρόβλημα της καμπύλης του Μοπερτουί έγινε ευνοϊκά αποδεκτή από τους Ντανιέλ και Γιόχαν Μπερνούλι.Την εποχή εκείνη ο Βιέτ-που προσπαθεί να ταυτίσει την ελληνική ανάλυση με την καινούργια άλγεβρα- έχει μαθήτρια την Κατερίνα ντε Παρτενέ, πριγκίπισσα Ροάν-Σουμπίζ. Ο Καρτέσιος διδάσκει τη βασίλισσα Χριστίνα της Σουηδίας και την Ελισάβετ της Βοημίας. Η Σοφία, εκλέκτωρ του Αννοβέρου, καθώς και η κόρη της Σοφία-Καρλότα, βασίλισσα της Πρωσίας (μητέρα του Μεγάλου Φρειδερίκου), μαθητεύουν δίπλα στον Λάιμπνιτς. Ενας από τους μεγαλύτερους μαθηματικούς όλων των εποχών, ο Οϊλερ γράφει τα περίφημα Γράμματα σε μια Γερμανίδα πριγκίπισσα για να διδάξει Μαθηματικά και Φυσική στην πριγκίπισσα Ανχαλτ-Ντεσάου.Ενα μέρος από το πολύπλευρο έργο του Νεύτωνα μελετάται από την Καρολίνα του Μπράντεμπουργκ, ενώ η Αιμιλία ντε Μπρετέιγ, μαρκησία του Σατελέ (1706-1749), η οποία σπουδάζει συστηματικά Μαθηματικά και Φιλοσοφία με τους Μοπερτουί και Κένιχ, είναι σε θέση να κατανοήσει τα μνημειώδη Principia του Νεύτωνα. Τα μεταφράζει στα γαλλικά και μάλιστα τα συμπληρώνει με δικά της σχόλια και σημειώσεις. Η μετάφρασή της κυκλοφόρησε στο Παρίσι δέκα χρόνια μετά το θάνατό της και παραμένει δόκιμη μέχρι σήμερα.Η Μαρία Ανιέζι (1718-1799), κόρη καθηγητή Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια, δείχνει από μικρή το ταλέντο της για τα Μαθηματικά (και όχι μόνο, καθώς σε ηλικία 11 χρόνων μιλά επτά γλώσσες). Ο πατέρας της, περήφανος γι' αυτήν, την ενθαρρύνει να συνεχίσει. Το όνομά της επέζησε μέχρι σήμερα με το δίτομο βιβλίο της Αναλυτικοί θεσμοί προς χρήση της ιταλικής νεότητας: Ο πρώτος τόμος αποτελεί μια εκπληκτική για την εποχή της έκθεση της άλγεβρας και της γεωμετρίας. Ο δεύτερος τόμος είναι αφιερωμένος στον Απειροστικό Λογισμό, την καινούργια επιστήμη, δημιούργημα του Νεύτωνα και τουΛάιμπνιτς. Για το δεύτερο αυτό τόμο, οι κριτές της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών δήλωσαν πως αποτελεί την πληρέστερη και την καλύτερη επιστημονική προσφορά στο είδος του. Με τη σύμφωνη γνώμη των Νταλαμπέρ, Κοντορσέ και Βαντερμόντε, το βιβλίο μεταφράζεται στα γαλλικά υπό την αιγίδα της Γαλλικής Ακαδημίας. Αργότερα, ο Τζον Κόλσον, καθηγητής Μαθηματικών στο Κέμπριτζ, μαθαίνει ιταλικά μόνο και μόνο για να μπορεί να μεταφράσει το βιβλίο αυτό στα αγγλικά (1801).Η κόρη ενός μεγαλεμπόρου μεταξιού στο Παρίσι, η Σοφία Ζερμέν (1776-1831), όταν σε ηλικία 13 χρόνων διαβάζει από την Ιστορία των Μαθηματικών του Μοντούκλα το τέλος του Αρχιμήδη, αποφασίζει να μελετήσει αυτή την επιστήμη, η οποία «σε απορροφά τόσο πολύ ώστε να αψηφάς ακόμα και το θάνατο». Ο πατέρας της κάνει το κάθε τι για να την αποτρέψει (την αφήνει χωρίς θέρμανση, χωρίς φως) αυτή όμως μελετά μόνη της Μαθηματικά για να φοιτήσει στην Εκόλ Πολιτεκνίκ, αλλά τότε οι γυναίκες δεν γίνονταν δεκτές. Εκείνη ωστόσο αποκτά τις σημειώσεις των μαθημάτων και διαπρέπει παρουσιάζοντας (με το ανδρικό ψευδώνυμο Λε Μπλαν) την εργασία της στον Λανγκράνζ, ο οποίος αναγνωρίζει το ταλέντο της, γνωρίζει την ταυτότητά της και την εισάγει στους επιστημονικούς κύκλους. Οταν ο Γκάους παρουσιάζει τις Μαθηματικές Ανακαλύψεις (1801) η Σοφία του στέλνει τα αποτελέσματά της στη Θεωρία Αριθμών χρησιμοποιώντας και πάλι το όνομα του Λε Μπλαν. Το 1811, η Γαλλική Ακαδημία Επιστημών προκηρύσσει το μεγάλο βραβείο με θέμα τα παλλόμενα ελάσματα. Μέχρι το 1816 καμιά εργασία δεν κρίνεται άξια για το βραβείο. Τη χρονιά εκείνη η μελέτη της Σοφίας καταπλήσσει τους ακαδημαϊκούς και της απονέμεται το Μεγάλο Βραβείο (Γκραν Πρι).Την ίδια περίπου εποχή στην Αγγλία, η Μαίρη Φέρφαξ (1780-1872), κόρη Σκοτσέζου ναυάρχου, συναντά δυσκολίες στην επιθυμία να μελετήσει Μαθηματικά. Ο γάμος της με τον εξάδελφό της Σόμερβιλ τη βγάζει απ' αυτό το αδιέξοδο. Υποδειγματική σύζυγος και μητέρα, η Σόμερβιλ (με αυτό το όνομα έγινε γνωστή) μεταφράζει την Ουράνια Μηχανική του Λαπλάς (1831), όπου προσθέτει δικά της σχόλια και σημειώσεις, αναμφισβήτητης αξίας. Για το επιστημονικό της έργο, που περιλαμβάνει πολλές μελέτες στα Μαθηματικά και στη Φυσική, τιμήθηκε και συνταξιοδοτήθηκε από τη βασίλισσα Βικτωρία.Η Αυγούστα Αντα Μπάιρον (1815-1852), κόρη του μεγάλου φιλέλληνα ποιητή από το γάμο του με την Ισαβέλλα Μίλμπεϊνκ, ανατρέφεται μακριά από κάθε πατρική επίδραση, μελετά μόνη της Μαθηματικά, συμβουλευόμενη τους γνωστούς μαθηματικούς Φρεντ και ντε Μόργκαν. Το 1833 συναντά τον Τσαρλς Μπάμπατζ, κατασκευαστή λογιστικής μηχανής προδρόμου των ηλεκτρονικών υπολογιστών, και ενδιαφέρεται για την πραγμάτωσή της. Χάρη στο σύζυγό της, κόμη Λόβαλαϊς, μέλος της Βασιλικής Εταιρείας, έχει πρόσβαση σε βιβλία απαραίτητα για τις σπουδές της. Το 1843 κυκλοφορεί τη μετάφραση (17 σελίδες) της εργασίας του Μεναμπρέα σχετική με την αναλογική μηχανή του Μπάμπατζ, την οποία υπογράφει μόνο με τα αρχικά της Α.Α.Λ. Στο συμπλήρωμα της μετάφρασης με τις σημειώσεις της (40 σελίδες) επεξηγεί τη λειτουργία της μηχανής, αλλά περιγράφει και την επίλυση ειδικών προβλημάτων. Ετσι περιγράφει -αυτό που σήμερα ονομάζουμε πρόγραμμα υπολογιστή- το πρόγραμμα υπολογισμού των αριθμών του Μπερνούλι.Ενώ στα περισσότερα κοριτσίστικα δωμάτια οι τοίχοι ήσαν στολισμένοι με παραστάσεις από το ζωικό ή το φυτικό βασιλείο, οι τοίχοι του δωματίου της Σοφίας Κρουκόφσκι (1850-1891) στο εξοχικό σπίτι της οικογένειάς της ήταν καλυμμένοι από τις λιθογραφημένες σημειώσεις του Οστρογράντσκι, σχετικές με το διαφορικό και ολοκληρωτικό λογισμό. Ο θείος της της μιλά για τα μεγάλα προβλήματα των Μαθηματικών, όπως π.χ. για τον τετραγωνισμό του κύκλου. Χαρακτηριστικά μας αναφέρει η ίδια «πως παρ' όλο που η σημασία των λέξων μου ήταν ακατανόητη, σιγά σιγά έμπαιναν στο νου μου και μου ενέπνεαν για τα Μαθηματικά ένα είδος ευλάβειας, για μια ανώτερη επιστήμη, για μια μυστική επιστήμη, η οποία ανοίγει στους κατηχούμενους έναν υπέροχο καινούργιο κόσμο, απρόσιτο στον κοινό θνητό». Το 1867, μελετά συστηματικά Μαθηματικά με τον καθηγητή της Ναυτικής Ακαδημίας της Αγίας Πετρούπολης Α.Ν. Στρανολικόμπσκι, ο οποίος αναγνωρίζει τις καταπληκτικές ικανότητές της. Η επιθυμία της να σπουδάσει Μαθηματικά δεν μπορεί να πραγματοποιηθεί καθώς τα ρωσικά πανεπιστήμια δεν δέχονται γυναίκες και η οικογένειά της δεν την αφήνει να φύγει στο εξωτερικό. Η Σοφία γρήγορα λύνει αυτό το πρόβλημα τελώντας έναν εικονικό γάμο με το νεαρό παλαιοντολόγο Βλαδίμηρο Κοβαλέφσκι. Το 1869 το ζευγάρι ζει στη Χαϊδελβέργη όπου η Σοφία Κοβαλέφσκαγια παρακολουθεί μαθήματα με τους Κίρχοφ, Χέλμολτς, Κενιχσμπέργκερ και Ντι Μπουά-Ρεϊμόν. Το 1871 πηγαίνει στο Βερολίνο για να δει και να συμβουλευθεί τον Βάιερστρας. Εκείνη την εποχή, το Πανεπιστήμιο του Βερολίνου είναι κλειστό για τις γυναίκες και παρ' όλες τις προσπάθειες του Βάιερστρας δεν κατορθώνει να γίνει δεκτή ως φοιτήτρια. Τότε, ο μεγάλος μαθηματικός αποφασίζει να της παραδίδει για τέσερα χρόνια ιδιαίτερα μαθήματα. Το 1874 έχοντας παρουσιάσει τρεις ερευνητικές εργασίες της για μερικές διαφορικές εξισώσεις, για αβελιανά ολοκληρώματα και για τους δακτύλιους του Κρόνου, γενικεύοντας τις εργασίες του Λαπλάς, της απονέμεται ο τίτλος της διδάκτορος in absentia από το Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν. Είναι η πρώτη γυναίκα που αποκτά διδακτορικό δίπλωμα στην Ευρώπη.Ομως ούτε η διδακτορική της διατριβή ούτε οι συστατικές επιστολές του Βάιερστρας μπόρεσαν να τη βοηθήσουν για να αρχίσει την ακαδημαϊκή της σταδιοδρομία και απογοητευμένη επιστρέφει στην πατρίδα της, όπου και εκεί δεν μπορεί να εργαστεί. Μεγάλα οικογενειακά προβλήματα την αποσπούν προσωρινά από την επιστήμη της. Ο Βάιερστρας τη συμβουλεύει να ασχοληθεί με το πρόβλημα διάδοσης του φωτός σε κρυστάλλους και το 1883 χάρη στις προσπάθειες των Μίταχ - Λέφλερ διδάσκει Μαθηματικά στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης. Το 1889 αποκτά θέση καθηγήτριας στο ίδιο πανεπιστήμιο και γίνεται η πρώτη γυναίκα-καθηγήτρια στην εποχή της. Το 1888 κερδίζει το βραβείο Μπορντέν της Γαλλικής Ακαδημίας για τη μελέτη της: Περιστροφή στερεού σώματος γύρω από σταθερό σημείο. Μάλιστα, για να δείξει την αξία του έργου της Κοβαλέφσκαγια, η Γαλλική Ακαδημία ανεβάζει το χρηματικό έπαθλο του βραβείου από 3.000 φράγκα σε 5.000 φράγκα. Το 1889 κερδίζει και το βραβείο της Σουηδικής Ακαδημίας Επιστημών και την ίδια χρονιά εκλέγεται αντεπιστέλλον μέλος της Ρωσικής Ακαδημίας Επιστημών.Η Εμι Νέτερ (1882-1935), κόρη του διάσημου αλγεβρίστα και καθηγητή στο Πανεπιστήμιο του Ερλάγκεν, Μαξ Νέτερ, αν και σπουδάζει ξένες γλώσσες και μουσική, στρέφεται τελικά στα Μαθηματικά παρακολουθώντας τα μαθήματα ως ακροάτρια. Οταν το 1904 το πανεπιστήμιο αποδέχεται επίσημα την εγγραφή γυναικών η Νέτερ ονομάζεται φοιτήτρια και σε τέσσερα χρόνια αποκτά το διδακτορικό της δίπλωμα. Το 1915 ο Χίλμπερτ την καλεί στο Πανεπιστήμιο του Γκέτινγκεν αν και το φύλο της την εμποδίζει να ονομαστεί πανεπιστημιακός δάσκαλος. Ο Χίλμπερτ εκτιμώντας αφάνταστα τις έρευνές της δίνει μάχες με τους φιλοσόφους και τους ιστορικούς, οι οποίοι αντιμετωπίζουν εχθρικά τη Νέτερ. Χαρακτηριστικά διηγούνται πως κάποτε ο Χίλμπερτ χάνοντας την υπομονή του δήλωσε: «Δεν καταλαβαίνω γιατί το φύλο της υποψήφιας αποτελεί αρνητικό επιχείρημα για το διορισμό της ως πριβάτ ντοτσέντ, στο κάτω κάτω εδώ δεν είναι θαλάσσια λουτρά». Μετά το τέλος του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, καθώς άλλαξαν οι συνθήκες στη Γερμανία, η Νέτερ αποκτά το δικαίωμα να διδάξει στο πανεπιστήμιο και μετά το 1922 παίρνει και ένα πενιχρό μισθό. Με τις εργασίες της, άλλαξε τη μορφή της σύγχρονης άλβεγρας και το 1932 είναι η μόνη γυναίκα μαθηματικός, η οποία δίδει ωριαία διάλεξη στο Διεθνές Μαθηματικό Συνέδριο στη Ζυρίχη. Με την άνοδο των ναζί χάνει τη θέση της και μεταναστεύει στις ΗΠΑ μαζί με άλλους συναδέλφους της.Εδώ και αρκετές δεκαετίες η κατάσταση έχει ριζικά αλλάξει καθώς στη διεθνή μαθηματική κοινότητα συμμετέχουν ενεργά πολλές γυναίκες. Το 1980 η Αμερικανική Μαθηματική Εταιρεία αποκτά την πρώτη γυναίκα πρόεδρο, τη διάσημη για τις έρευνές της στη Θεωρία Αριθμών, Τζούλια Ρόμπινσον, μέλος της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών.Οταν στα τέλη του 21ου αιώνα γραφτεί η Ιστορία των Μαθηματικών, είναι βέβαιο ότι θα περιέχει πάρα πολλά γυναικεία ονόματα.
Της ΧΡΙΣΤΙΝΑΣ Π. ΦΙΛΗ-πηγή:Ελευθεροτυπία

Στο δρόμο...

Βρεθήκαμε δίπλα από το μεγάλο δρόμο.
Που τερματίζει στα χνάρια της ιστορίας.
Δε τη σεβάστηκες, όμως φίλε.
Αφησες τη φαντασία σου να σε οδηγήσει σε σκέψεις πλάνης.
Αλήθεια δε συμμαχείς με την αλήθεια;
Εσύ που την αναζητάς.
Σκύψε λίγο.
Μίλησε λιγότερο.
Άκουσε περισσότερο.
Μίλησες σε συντονισμό με το τόπο.
Λόγια του δρόμου και όχι της καρδιάς, πρόφερες.
Σκέψου.
Τη σκέψη πρέπει να τη μεταχειρίζεσαι.
Κι όχι να την απορρίπτεις.
Καλή χρονιά φίλε.
Θα εύχομαι για σένα τα καλύτερα.
Αφησα τη πίκρα εκεί, στη χρονιά που δρασκέλισε σε ένα ερμητικά κλειστό χώρο του νου.
Θέλω να επικρατεί η αγάπη.

Άπρόσμενο

Ανάμεσα στις συμπληγάδες εμφανίστηκε ξαφνικά.
Ανάμεσα στα αγκάθια, η τριανταφυλιά.
Ανάμεσα στο σκοτάδι το πεφτάστερο.
Ανάμεσα στη τρικυμία η νηνεμία.
Ψιθύρισα δυό λέξεις και με άκουσε.
Ερριξα ένα βλέμμα και διέκρινα.
Άφησα να πετάξει ένα όνειρο και πήγε ψηλά.
Κι είπες "Όχι στη δεύτερη πράξη...."
Εδωσαν και τα μαθηματικά τη δική τους διάσταση.
Που είναι όμορφη, αξιωματικά.
Αλήθεια, είχες ανέβει τόσο ψηλά και είδες;
Ή οι συμμετρίες έδωσαν τη δική τους ομορφιά;
Είσαι δομή δίχως συμμετρικό στοιχείο.
Μήπως είσαι η ίδια η πράξη;
΄Ετσι δείχνεις.
Απλά και απρόσμενα.
Και το κυριότερο.
Με αξιοπρέπεια κι ευθύνη.
Ναι, με ευθύνη.

Συνδυασμός...

Ακούστε τους μεγάλους καλλιτέχνες Francis Goya και Richard Claydermann.
Aκούστε πιάνο και κιθάρα μαζί.
Ταξιδέψτε...

Εχουν και οι πεζοί δικαιώματα

Επισκεφθείτε το δικτυακό τόπο της ένωσης για τα δικαιώματα των πεζών.
Εχουν και οι πεζοί δίκιο. Δεν το νομίζετε;
www.enosipezon.gr

Ενημέρωση

Για την ενημέρωσή σας επισκεφθείτε το site της εφημερίδας metro.
Eίναι: www.metrogreece.gr.
Kαλή ανάγνωση!