Το κείμενο που ακολουθεί δανείζομαι από το ιστολόγιο της φίλης και καλής μου συναδέλφου κ. Α.Σ. που υπηρετει στην Ανδρο.
Την είχα γνωρίσει πριν από λίγα χρόνια σε ένα ταξίδι προς την Άνδρο. Μου μίλησε πρώτη. Πρέπει να την εντυπωσίασε μια σουρεαλιστική σκηνή. Με την κόρη μου είχαμε επισκεφθεί το μαγαζάκι με τα αρώματα του πλοίου και ήταν η ώρα της...γευσιγνωσίας των αρωμάτων που είχαμε κουβαλήσει. Και να την ενόχλησε το εγχείρημα, δεν το έδειξε καθόλου, αντίθετα, μας έπιασε κουβέντα σαν να μας γνώριζε. Ξεχάσαμε τους υπόλοιπους και χαθήκαμε σε μια συζήτηση ταξίδι στο χώρο και στο χρόνο. Το να μιλάς με τη Μαρίνα Καραγάτση είναι σαν να ανταμώνεις με κόσμους που μόνο στη φαντασία σου υπήρχαν και τώρα ζωντάνεψαν όλοι μαζί: Ο Καραγάτσης, ο Εμπειρίκος, ο Ελύτης, γίνονται καθημερινοί άνθρωποι, κάθονται δίπλα σου, τους αγγίζεις, τους βλέπεις να σχεδιάζουν καθισμένοι στα μπαγκάλια μιας αυλής, ένα απόγευμα Αυγούστου, να ανοίξουν ένα μπακαλικάκι στην Αθήνα το χειμώνα. Και γελάνε σαν παιδιά. Και γελάνε όπως γελάνε οι μεγάλοι ποιητές.
Μέσα από τα λόγια της ζωντανεύει ο τόπος της, ο τόπος μου, η Άνδρος, οι κοπέλες του, (η μάνα μου), που δούλευαν στα σπίτια των πλουσίων καραβοκύρηδων και αρχόντων στην Αθήνα, (στο σπίτι της). Στα καράβια τους μπάρκαραν οι θείοι μου, ο πατέρας μου. Στα καράβια του παππού της, του προπαππού της, των συγγενών της.
Στην Άνδρο του '50, η Μαρίνα γεύεται τη συντροφιά των ποιητών, το φως, το βράχο. Φωτογραφίζεται δροσερή από τον Εμπειρίκο στο Μπατσί. Δεν το ήξερα τότε. Βρέθηκα μπροστά της σε μια έκθεση φωτογραφίας του Εμπειρίκου, λίγο καιρό μετά, κι ενώ πολλά είχαν αλλάξει και στη δική μου ζωή. Η Μαρίνα στο πλοίο με το βιβλίο και το γάτο, η Μαρίνα δίπλα στη θάλασσα, το χθες, το σήμερα, το αύριο. Εγώ και η φωτογραφία και τα μεγάλα μαύρα μου γυαλιά.
Χθες πήρα το καινούριο της βιβλίο( Το ευχαριστημένο ή οι δικοί μου άνθρωποι), σήμερα το τέλειωσα. Δεν άντεξα να το καθυστερήσω άλλο.
Ήταν όλοι εκεί. Όλα. Η ζωή της. Ο πατέρας της, η μάνα της, η γιαγιά της.
Το νησί. Η Αθήνα του '50. Η ανδριώτικη κοινωνία, η ντοπιολαλιά (αχ αυτές οι αιτιατικές μας που μοιάζουν ονομαστικές), τα πανηγύρια, η Χώρα. Αληθινοί άνθρωποι, μυθικοί άνθρωποι. Ο συγγραφέας και οι δαίμονές του. Ο πατέρας και ο μύθος του.
Η Λασκαρώ, η Ανδριώτισσα υπηρέτρια, η Μίνα, η Ανδριώτισσα αρχόντισσα, τις ενώνει η ίδια ματιά, η ίδια ψυχή. Η ψυχή της. Η ψυχή μας.
Στο αυλιδάκι της Άνδρου που ζωγράφισε η μάνα της, το σκηνικό της τελευταίας πράξης, του μικρού της παραδείσου. Σε μια γωνιά του κι εγώ μαγεμένη. Είναι και δικός μου αυτός ο παράδεισος, τώρα πια...
Η φωτογραφία:Ιούλιος 1955. Μαρίνα Καραγάτση, Οδυσσέας Ελύτης στο Μπατσί. Από το λεύκωμα «H Ανδρος του Ανδρέα Εμπειρίκου»
Μέσα από τα λόγια της ζωντανεύει ο τόπος της, ο τόπος μου, η Άνδρος, οι κοπέλες του, (η μάνα μου), που δούλευαν στα σπίτια των πλουσίων καραβοκύρηδων και αρχόντων στην Αθήνα, (στο σπίτι της). Στα καράβια τους μπάρκαραν οι θείοι μου, ο πατέρας μου. Στα καράβια του παππού της, του προπαππού της, των συγγενών της.
Στην Άνδρο του '50, η Μαρίνα γεύεται τη συντροφιά των ποιητών, το φως, το βράχο. Φωτογραφίζεται δροσερή από τον Εμπειρίκο στο Μπατσί. Δεν το ήξερα τότε. Βρέθηκα μπροστά της σε μια έκθεση φωτογραφίας του Εμπειρίκου, λίγο καιρό μετά, κι ενώ πολλά είχαν αλλάξει και στη δική μου ζωή. Η Μαρίνα στο πλοίο με το βιβλίο και το γάτο, η Μαρίνα δίπλα στη θάλασσα, το χθες, το σήμερα, το αύριο. Εγώ και η φωτογραφία και τα μεγάλα μαύρα μου γυαλιά.
Χθες πήρα το καινούριο της βιβλίο( Το ευχαριστημένο ή οι δικοί μου άνθρωποι), σήμερα το τέλειωσα. Δεν άντεξα να το καθυστερήσω άλλο.
Ήταν όλοι εκεί. Όλα. Η ζωή της. Ο πατέρας της, η μάνα της, η γιαγιά της.
Το νησί. Η Αθήνα του '50. Η ανδριώτικη κοινωνία, η ντοπιολαλιά (αχ αυτές οι αιτιατικές μας που μοιάζουν ονομαστικές), τα πανηγύρια, η Χώρα. Αληθινοί άνθρωποι, μυθικοί άνθρωποι. Ο συγγραφέας και οι δαίμονές του. Ο πατέρας και ο μύθος του.
Η Λασκαρώ, η Ανδριώτισσα υπηρέτρια, η Μίνα, η Ανδριώτισσα αρχόντισσα, τις ενώνει η ίδια ματιά, η ίδια ψυχή. Η ψυχή της. Η ψυχή μας.
Στο αυλιδάκι της Άνδρου που ζωγράφισε η μάνα της, το σκηνικό της τελευταίας πράξης, του μικρού της παραδείσου. Σε μια γωνιά του κι εγώ μαγεμένη. Είναι και δικός μου αυτός ο παράδεισος, τώρα πια...
Η φωτογραφία:Ιούλιος 1955. Μαρίνα Καραγάτση, Οδυσσέας Ελύτης στο Μπατσί. Από το λεύκωμα «H Ανδρος του Ανδρέα Εμπειρίκου»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου