Σάββατο 1 Νοεμβρίου 2008

Θανάσης Φωκάς. Ένας κορυφαίος του πνεύματος

Ο εκ Κεφαλληνίας καταγόμενος Καθηγητής Θανάσης Φωκάς έχει βραβευτεί με το βραβείο Naylor της μαθηματικής εταιρίας του Λονδίνου και με το Αριστείο για τις θετικές Επιστήμες της Ακαδημίας Αθηνών. Γιατρός, με πτυχίο στην αεροναυπηγική, Phd στα μαθηματικά και αριθμό επιστημονικών δημοσιεύσεων που συγκρίνεται με τον συνολικό αριθμό θαλασσινών λουτρών που έχει κάνει ένας ενήλικας, εδώ και δύο χρόνια κατέχει την έδρα της Μη-γραμμικής Μαθηματικής Επιστήμης στο Κέιμπριτζ, στη σχολή που δίδαξε ο Νεύτωνας και διδάσκει ο Χώκινγκ.)
Τον ρώτησαν πόσο επηρρεάζει η επιστημονική του εμπειρία την άποψη για το φαινόμενο της ζωής.
Απάντησε:"Την επηρέασε εξαιρετικά. Πρώτα από όλα έχουν αλλάξει σε πολύ μεγάλο βαθμό οι φιλοσοφικές ιδέες που είχα. Για παράδειγμα έχω σήμερα μια πολύ πιο ώριμη άποψη για την σχέση μεταξύ ιδεαλισμού και υλισμού. Η άποψη ότι τα πάντα αποτελούνται από ύλη, φαίνεται τόσο προφανής που αν κάποιος πει ότι είναι ιδεαλιστής θεωρείς πως αγνοεί την πραγματικότητα. Όταν αρχίσεις όμως και μπαίνεις πιο βαθιά στην διαδικασία της επιστημονικής έρευνας βλέπεις ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Και γυρίζεις αναπόφευχτα στην κληρονομιά των αρχαίων ελλήνων: Τον ιδεαλισμό του Πλάτωνα και την αποθέωση της αισθητικής.
Τι εννοείτε;
Ο Πλάτωνας μίλαγε για ένα κόσμο ιδεών, ο οποίος υπάρχει ανεξάρτητα από μας, σε μια άλλη πραγματικότητα. Από την άλλη, η επιστήμη φαίνεται να ασχολείται με την αντικειμενική, υλική πραγματικότητα. Αυτή της η έρευνα κατέληξε στις Θεωρίες της Σχετικότητας και της Κβαντομηχανικής ,που όμως είναι μαθηματικά ασυμβίβαστες, λείπει δηλαδή ο συνδετικός τους κρίκος. Για αυτό και η μεγάλη πρόκληση σήμερα είναι να βρούμε το σύστημα εξισώσεων που θα παντρέψει αυτές τις δύο μεγάλες θεωρίες, που θα δημιουργήσει την «ενιαία θεωρία των πάντων». Όμως για σκεφτείτε το λίγο: Αυτό που τώρα ψάχνουμε προκειμένου να ερμηνεύσουμε συνολικά τον χειροπιαστό κόσμο που μας περιβάλλει, αυτό που μπορούμε αντικειμενικά να ανακαλύψουμε, δεν είναι ύλη - είναι μια μαθηματική εξίσωση που διέπει τα πάντα. Αυτή όμως "κατοικεί" σε ένα κόσμο ιδεών, στον κόσμο που περιγράφει ο Πλάτωνας. Η επιστήμη δηλαδή, ενώ ξεκίνησε από την μελέτη της ύλης προσπαθεί τώρα να αγγίξει τον ιδεαλιστικό κόσμο του Πλάτωνα. Ο δεύτερος λόγος που σε κάνει να γυρίσεις στους Αρχαίους είναι η δύναμη της αισθητικής, που την είχαν αποθεώσει. Τι εννοώ: Παλιά η επιστήμη βασίζονταν αποκλειστικά στο τρίπτυχο παρατήρηση–πείραμα–θεωρία. Σήμερα αυτό δεν έχει εφαρμογή στα πεδία που ερευνούμε, είναι αδύνατη η φυσική παρατήρηση των μικρότερων υποδιαιρέσεων της ύλης. Άρα όταν προσπαθούμε να αγγίξουμε τον κόσμο τον ιδεών, ο βασικός μας οδηγός είναι η αισθητική: Αν έχεις δύο εξισώσεις και η μία είναι αισθητικά όμορφη, αυτή έχει τις μεγαλύτερες πιθανότητες να είναι και η σωστή. Για μένα αυτή ήταν μια φοβερή αποκάλυψη. Ότι δηλαδή η μόνη αντικειμενική πραγματικότητα που μπορούμε να ανακαλύψουμε δεν είναι η υλική – γιατί και αυτή μεταλλάσσεται – αλλά είναι η Αλήθεια η οποία υπάρχει στον κόσμο των ιδεών. Και τα μέσα για να φτάσουμε σε αυτή δεν είναι παρά η λογική μαζί με την αισθητική. Όπως έλεγαν και οι αρχαίοι,
Η Ομορφιά είναι η σφραγίδα της Αλήθειας...»

Ευχή!!!


Καλό μήνα να έχουμε.

Ας μας φέρει ο Νοέμβρης λίγες βροχές που τόσο έχουμε ανάγκη.

Να νιώσουμε ότι πάμε για χειμώνα.

Κι ας έχουμε όλοι γαλήνη στη ψυχή μας.