Η έκθεση ΑΡΟΔΟ στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων

Βάρκες που μεταφέρουν ταξιδιώτες στο πλοίο, στη Χώρα της Άνδρου.
Η φωτό αναφέρεται στη δεκαετία του 1930.

Είχα μέρες να γράψω εδώ. Ο προεκλογικός αγώνας βλέπετε απαιτεί να του δώσεις από τον ελεύθερο χρόνο σου, να θυσιάσεις άλλες ασχολίες γι αυτόν. Χτες όμως το απόγευμα παραμέρισα κι αυτόν... για να κατέβω στο Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων, στην οδό Ακαδημίας, επειδή γίνονταν τα εγκαίνια της έκθεσης ΑΡΟΔΟ εκεί. Η έκθεση αυτή, μια έκθεση φωτογραφίας για τα λιμάνια, τα πορθμεία και τους βαρκάρηδες της ΄Ανδρου από τις αρχές του 20ου αιώνα μέχρι το 1965, που είχα αναγγείλει μέσω αυτού του ιστολογίου με έκανε να έχω ένα διαφορετικό βραδάκι χτες. Δεν συζητώ για το πόσο με εντυπωσίασε και μου άρεσε. Κομμάτι της ιστορίας της αντριώτικης ναυτοσύνης αποτελεί , αναμφισβήτητα. Και συγχαίρω όλους τους συντελεστές της. Μα χάρηκα που συνάντησα τόσους πολλούς συμπατριώτες με τους οποίους όλο και κάτι είχα να πω. Χάρηκα για τη συνάντηση με την εκδότρια της εφημερίδας ΑΝΔΡΙΑΚΗ και διαπίστωσα πως η μνήμη της είναι σπουδαία. Μα πιό πολύ χάρηκα για την κουβεντούλα με τους φίλους μετά την έκθεση. Η παρουσία στην παρέα των αγαπητών μου φίλων κ.κ. Μιχάλη Χαλά και Γιάννη Πίππα, μεταξύ των άλλων, με ταξίδεψε στο νησί, μου επανέφερε στο προσκήνιο μνήμες, και βεβαίως χτες βράδυ, όπως τους είπα βρέθηκα να είμαι "αρόδο", εκεί στην οδό ακαδημίας. Φίλε Μιχάλη χαίρομαι γιατί η "αντριώτικη έκφραση" γεννήθηκε χτες βράδυ...και προσδοκώ δράσεις.

Μια επαλήθευση με αρόδο αναμνήσεις σε ασπρόμαυρο φόντο από τον υπεύθυνο της έκθεσης "Αρόδο" Λιμάνια, πορθμεία και βαρκάρηδες της Άνδρου Γιάννη Μαμάη, παρουσιάζουν ο Πολιτισμικός Οργανισμός και ο Φιλοπρόοδος Όμιλος "Το Γαύριο".

Εγκαίνια: Πέμπτη 14 Οκτωβρίου 2010, ώρα 19:30

Η λέξη αρόδο στον τίτλο της έκθεσης, σημαίνει την παραμονή ενός πλοίου ανοιχτά ενός λιμανιού ή ενός όρμου. Μια διαδικασία χαραγμένη στην παράδοση των μικρών νησιωτικών τόπων που δεν είχαν τη δυνατότητα ελλιμενισμού μεγαλύτερων σκαφών. Ο τίτλος "Αρόδο" λοιπόν, αποκαλύπτει παράλληλα και μία κατάσταση αναμονής των βαρκάρηδων που μπαινοβγαίνουν στα λιμάνια της Άνδρου. Μέσα από τις φωτογραφίες ξεδιπλώνεται η ζωή των λιμανιών του νησιού και των ανθρώπων τους από τις αρχές του 20ου αιώνα έως το 1965.

Τέσσερα ήταν τα λιμάνια της Άνδρου: στη Χώρα, στο Κόρθι, στο Μπατσί και στο Γαύριο (που είναι και το κύριο λιμάνι του νησιού σήμερα). Αυτό που περιλαμβάνεται ουσιαστικά σε αυτή την έκθεση είναι η ένταση των ρυθμών ζωής στο ξεκίνημα ή το φθάσιμο. Καράβια όλων των ειδών έμειναν αρόδο στα λιμάνια αυτά. Στην αρχή καΐκια με πανιά, μετά μηχανοκίνητα, έπειτα πλοία με κάρβουνα ή ατμόπλοια. Άνθρωποι του λιμανιού, οι βαρκάρηδες, οι οποίοι αποτελούσαν ένα ζωντανό κομμάτι της νησιωτικής ενδοχώρας, κουβαλούσαν επιβάτες και εμπορεύματα από και προς τα πλοία με τα κουπιά και συχνά σε πολύ δύσκολες συνθήκες. Η παράδοση συνεχίστηκε με αγκυροβολημένα καΐκια και βαπόρια, με λιμενεργάτες και λεμβούχους, με καρνάγια και μόλους έως το 1965, όταν το πρώτο οχηματαγωγό πλοίο σήμανε την αρχή του τέλους τους.

Σκοπός της παρουσίασης είναι, όπως αναφέρει ο επιμελητής Γιάννης Μαμάης, η προβολή μιας "φέτας ζωής" από παρελθόν σχετικά πρόσφατο, παρελθόν που πρόλαβε, χάρη στην επιτάχυνση των ρυθμών γενικότερης ανάπτυξης, να "κλείσει" και να γίνει μακρινό για τους ίδιους τους ανθρώπους που το έζησαν. Άλλωστε, η γλυκόπικρη νοσταλγία για μια περίοδο ζωής εμβληματική τόπων και ανθρώπων της χώρας μας ήταν η πηγή έμπνευσης για την έκθεση αυτή.

Ο Γιάννης Μαμάης αναζήτησε φωτογραφικό υλικό σε όλο το νησί της Άνδρου και σε πολλές περιοχές των Αθηνών, από συλλέκτες, μουσεία, φωτογράφους, οικογενειακά αρχεία. Οι άνθρωποι που τον βοήθησαν στη συλλογή ήταν πολλοί, κάτοικοι του νησιού, βαρκάρηδες, ναυτικοί, μαγαζάτορες, οι οικογένειες κάποιων που δε ζούνε πια. Μεταξύ άλλων πολύ σημαντική ήταν η συμβολή του Λεωνίδα Εμπειρίκου, Σταύρου Πετσόπουλου των εκδόσεων "Άγρα", Παναγιώτη Σπυρόπουλου και Αντώνη Πολέμη για την παραχώρηση των αρχείων τους, καθώς και του Ανδρέα Δούκισσα και της συζύγου του, που παραχώρησαν μέρος από το αρχείο του Σπύρου Μελετζή, ο οποίος είχε φωτογραφήσει την Άνδρο τη δεκαετία του 1950.

Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα έως Σάββατο 10:00-20:00, Κυριακή 10:00-14:00

Επικοινωνία:

210 3621601

Τόπος: Πνευματικό Κέντρο Δήμου Αθηναίων, αίθουσα "Ν. Γύζης"

Διεύθυνση: Ακαδημίας 50, στάση Μετρό: Πανεπιστήμιο