Eπισκέπτεστε το ιστολόγιο του Δημ. Σπυρόπουλου, Καθηγητή Μαθηματικών. Θέλω να σας επισημάνω οτι τα μαθηματικά που είχα την προνομία να σπουδάσω είναι ένα εργαλείο σκέψης και προβληματισμού. Χαίρομαι να το χρησιμοποιώ στη ζωή μου... Kι όπως είπε ο μεγάλος Κ. Παλαμάς "Κι αν πλήθος τ΄άσχημα, κι αν είν΄ τ΄ άδεια αφέντες, φτάνει μια σκέψη, μια ψυχή, φτάνεις εσύ, εγώ φτάνω, να δώσουμε νόημα στων πολλών την ύπαρξη. ΄Ενας φτάνει..."
Κυριακή 28 Φεβρουαρίου 2010
«Ο Καιρός». Των εχθρών τα μουσάτα περάσαν...
Η χτεσινή ημερίδα.
Καλοί και οι ομιλητές στο εργαστήρι των μαθηματικών μετά το γεύμα. Αψογη η φιλοξενία του Κολλεγίου Αθηνών. Ευχαριστίες πολλές σε όλους τους οργανωτές.
Αντώνη η κουβεντούλα μας με γέμισε. Θυμήθηκα παλιές καλές συναντήσεις μας μα και την συνεχή αγωνία μας για την παιδεία.
«Δεν λαχάνιασα να κυνηγάω την επιτυχία»
Ερχονται δύσκολες μέρες; Κοιμηθείτε περισσότερο!
Ιθαγένεια και Παράδοση
Να τελειώνουμε με τη δήθεν συνδιοίκηση
Πιστοποιητικό επάρκειας για εκπαιδευτικούς
Παρασκευή 26 Φεβρουαρίου 2010
Αλαίν ντε Μποττόν: Μια πιο καλοσυνάτη και ήπια φιλοσοφική προσέγγιση της επιτυχίας.
Ημερίδα για ΔΕΠΥ
Η ομιλία του κ. Σταύρου Παπασταυρίδη χτες.
Τον Καθηγητή είχα και εγω ως διδάσκοντα στα φοιτητικά μου χρόνια, στο μάθημα της θεωρίας των καμπυλών, όντα νεαρό υφηγητή τότε. ΄Εκτοτε οι δρόμοι μας διασταυρώθηκαν σε συνέδρια, σε ομιλίες, σε εκδηλώσεις μαθηματικού ενδιαφέροντος.
Δεν ξεχνώ εκείνη τη φράση που μου είχε πεί σε μια κουβεντούλα μας στο Μουσείο Μπενάκη, σε εκδήλωση της ομάδας "Θαλής και Φίλοι"....
Να θυμάσαι τη φράση, μου είχε πει ο καθηγητής, πως η νιότη δεν είναι κατάσταση αλλά κατάκτηση!!!
Εξαιρετικά ενδιαφέροντα τα όσα μας είπε χτες βράδυ ο ομιλητής. ΄Εβλεπα όλο το ακροατήριο να τον παρακολουθεί με ιδιαίτερη προσοχή. Χείμαρος κατάθεσης γνώσεων και απόψεων ο κύριος Σ.Π. Μου άρεσε ιδιαίτερα το πως τεκμήριωνε ό,τι έπρεπε να κάνει, τα απλά ερωτήματα που μας έθετε και πως δε δογμάτιζε όπως άλλοι, χαμηλοί... στη σκέψη.
Φίλε Γιώργο Ψαθάκη καλά κάναμε και πήγαμε. Και η επακολουθήσασα μετά γαστριμαργική ευωχία της μαθηματικής παρεούλας μας, συνέθεσε μια βραδιά που θα θυμόμαστε... Πάντα τέτοια φίλε...
Xυμοί κοκτέιλ με αντιμόνιο...
Τετάρτη 24 Φεβρουαρίου 2010
Ασκήσεις στις κλασματικές αλγεβρικές παραστάσεις.
Μπαξέ τσιφλίκι
Tα πουλιά της λίμνης στην Καστοριά
Φωτό με θέμα την ελιά
http://www.kpeamfissas.edu.gr/index.php?option=com_oziogallery&Itemid=64
Mύθοι και περιβαλλοντική εκπαίδευση
Βίντεο για τους Δελφούς
Bίντεο για την ελιά
Κυριακή 21 Φεβρουαρίου 2010
Aκτίνια και μοίρες
Διαδήλωση...
ανάλαφρη από την καθημερινότητα.
Αμετάκλητη η απόφαση της επιλογής.
Ισορροπώ με αρχαιοελληνικό μέτρο.
Αποφορτίζω τις δράσεις
με σύμμαχο την ποίηση.
Πορεύομαι με σύμμαχο
την ωριμότητα και δίχως αμφιβολία.
Υιοθετώ την αισθητική των ερωτήσεων
του λόγου σου και της ομορφιάς των αριθμών.
Δυναμικές είναι οι συνιστώσες των στιγμών
που δίδουν το νόημα σε αναζητήσεις.
Μην ξεχνάς...
Διαδηλωτής είμαι για το δυσβάσταχτο των συμβάσεων!!!
Φούστανη
Simon & Garfunkel Sound Of Silence Legendado
H Ελλάδα με έφερε πολλές φορές σε αμηχανία...
Απόψεις...
Η ανάγνωση είναι μια τέχνη της απόλαυσης και ως τέχνη ασκείται από τους μυημένους. Αυτοί, οι αληθινοί αναγνώστες, είναι οι τελευταίοι μιας φυλής που σήμερα απειλείται με εξαφάνιση. Γιατί ποιός είναι πρόθυμος στις μέρες μας να εντρυφήσει στα μυστικά μιας σχεδόν λησμονημένης τέχνης;
Από το βιβλίο του Σωτήρη Τριβιζά " Το πνεύμα του λόγου".
Mετά τα μπλόκα...
στου Κακουσάλεσ’
δεν ματαξαναγυρνώ
και στάνες και βοβάλες
όλα να γίνουν ρημαδιό.
Και σκέπτομαι...Μωρέ λες;;;
Παιχνίδια εξουσίας στο διαδίκτυο.
Η αναζήτηση της ευτυχίας
Κολάζ...
Οι αποσπάσεις δασκάλων και καθηγητών
Σάββατο 20 Φεβρουαρίου 2010
Η γιορτή του φάρου
Θα πάω ίσαμε εκεί ν΄ανάψω ένα κερί στον άγιο.
Μια ταπεινή αυτοσχέδια προσευχή θα ψελλίσω...
Να περπατάς εκεί και να απορρίπτεις βάσανα...
Μην αμφιβάλλεις πως θα δεις κρίνους της άμμου ...
Σαν 'κείνους που βλέπαμε μαζί στο νησί των χρωμάτων.
Στιγμές όμορφες να απεικονίζεις.
Και μη ξεχνάς...
Είναι έλλογη η αλληλουχία των σκέψεών μου!!!
Το πράσινο κλωνάρι...
που μου ΄δωσες.
Το χρώμα του ήταν ζωντανό.
Βαθειές οι διεργασίες στη σκέψη μου.
Βελούδινες ήταν οι συνεπαγωγές της.
Στο έχω ξαναπεί...
Το πράσινο είναι το χρώμα της ελπίδας!!!
12 πράγματα να θυμάσαι για τους φίλους...
Ο τρόπος που βλέπουμε τα πράγματα...
Tο πρόγραμμα της ημερίδας της 27/2/2010
To θέατρο στην εκπαίδευση
Αγαπητοί φίλοι,
Το Γραφείο Αθήνας του Πανελλήνιου Δικτύου για το Θέατρο στην Εκπαίδευση
έχει ξεκινήσει μια σειρά από μηνιαίες συναντήσεις των μελών και φίλων του, με στόχο να γνωριστούμε καλύτερα, να επικοινωνήσουμε και να μοιραστούμε ιδέες, πληροφορίες και απόψεις. Φέτος πραγματοποιήσαμε ήδη τρεις συναντήσεις που είχαν ως επίκεντρο την προβολή ταινιών σχετικών με θεατρικές τεχνικές. Στις επόμενες συναντήσεις στρέφουμε το ενδιαφέρον μας στο Θέατρο ως καλλιτεχνικό γεγονός (Φεβρουάριος) και στη σχολική πραγματικότητα και τις προκλήσεις της (Μάρτιος ).
Ø Σάββατο 20/2/2010 στις 19.00
Όσοι θέλετε να απολαύσουμε όλοι μαζί μία παράσταση γεμάτη ποίηση και πάθος είστε καλεσμένοι στο θέατρο «Επί Κολωνώ - Black Box» (Ναυπλίου 12, Μεταξουργείο, Γέφυρα Λένορμαν), για να παρακολουθήσουμε την παράσταση: «Βλαντιμίρ Μαγιακόφσκι: Ιδού Εγώ»
Η παράσταση βασίζεται στο ερωτικό και επαναστατικό ποίημα του ποιητή "Σύννεφο με παντελόνια".
Η σκηνοθεσία - δραματουργική επεξεργασία είναι του συνεργάτη μας από τα πρώτα βήματα του Δικτύου και μέλους μας, Τάκη Τζαμαργιά. Βοηθός σκηνοθέτη είναι η Σμαρώ Κώτσια (μέλος του Δικτύου).
Μετά την παράσταση θα ακολουθήσει συζήτηση με τους συντελεστές της. Και με όσους αντέχουν μπορούμε να συνεχίσουμε στο μπαράκι με κουβέντα και ποτό.
Επειδή οι θέσεις είναι περιορισμένες και θα υπάρχει ειδική τιμή (13 ευρώ), επιβεβαιώστε έγκαιρα τη συμμετοχή σας στη γραμματεία του Δικτύου: 210 6541600 ή στην ηλεκτρονική μας διεύθυνση info@theatroedu.gr Αυτό το ηλεκτρονικό μήνυμα προστατεύεται από spam bots, θα πρέπει να έχετε ενεργοποιημένη τη Javascript για να το δείτε (σημειώνοντας όνομα και τηλέφωνο).
Ø Πέμπτη 4 Μαρτίου 2010
«Δημιουργώντας με αφετηρία την επέτειο της 25ης Μαρτίου»
Αναγνωρίζοντας το γεγονός ότι οι σχολικές γιορτές αποτελούν ένα πεδίο ιδιαίτερα απαιτητικό, αλλά και πρόσφορο για δημιουργία και συνεργασία, σας καλούμε να μοιραστούμε τις εμπειρίες, τις ιδέες και τους πειραματισμούς μας.
Στη συνάντηση αυτή τα μέλη θα μπορέσουν να παρουσιάσουν τις δουλειές που υλοποίησαν με την τάξη ή την ομάδα τους. Στόχος μας είναι να ανταλλάξουμε ιδέες, πληροφορίες και υλικό, να στηρίξουμε και να διευκολύνουμε ο ένας τον άλλον.
Όσα μέλη επιθυμούν να παρουσιάσουν τις δουλειές τους μπορούν να επικοινωνούν με τη Νάντια Τσενέ, tsene@theatroedu.gr, τηλ. 22950 41365 (πρωί) και 2106212672 (απόγευμα) και την Ιωάννα Παλαιορούτη, jopal@otenet.gr, τηλ. 6974740848, μέχρι τις 22 Φεβρουαρίου 2010.
Θα χαρούμε πολύ να επικοινωνήσετε μαζί μας και να σας δούμε στη συνάντησή μας.
Ώρα: 18.30 – 20.30
Τόπος: Γραφεία Δικτύου, Σαρρή 14, Ψυρρή
Το Γραφείο Αθήνας του Πανελλήνιου Δικτύου για το Θέατρο στην Εκπαίδευση
Δελτίο τύπου του Υπουργείου Παιδείας
Από 3 Μαρτίου μέχρι και 16 Μαρτίου 2010 η υποβολή των μηχανογραφικών δελτίων των υποψηφίων για συμμετοχή στις πανελλαδικές εξετάσεις για εισαγωγή στα ΤΕΙ, στην ΑΣΠΑΙΤΕ, στις Ανώτερες Σχολές Τουριστικής Εκπαίδευσης, στις Ανώτερες Στρατιωτικές Σχολές Υπαξιωματικών, στις Σχολές Αστυφυλάκων και στις σχολές των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού
Από το Υπουργείο Παιδείας, Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων ανακοινώνεται ότι οι απόφοιτοι και οι μαθητές ΕΠΑ.Λ. (ομάδας Α΄), και οι κάτοχοι πτυχίου Β΄ κύκλου ΤΕΕ, (ημερησίων, εσπερινών) ΤΕΛ και Ναυτικών Λυκείων που επιθυμούν να λάβουν μέρος στις πανελλαδικές εξετάσεις για εισαγωγή στα ΤΕΙ, στην ΑΣΠΑΙΤΕ, στις Ανώτερες Σχολές Τουριστικής Εκπαίδευσης, στις Ανώτερες Στρατιωτικές Σχολές Υπαξιωματικών, στις Σχολές Αστυφυλάκων και στις σχολές των Ακαδημιών Εμπορικού Ναυτικού πρέπει να υποβάλουν το μηχανογραφικό δελτίο ηλεκτρονικά από 3 Μαρτίου μέχρι και 16 Μαρτίου 2010, ως ακολούθως:
Α) Οι μαθητές υποβάλλουν το μηχανογραφικό δελτίο ηλεκτρονικά στην επιτροπή που θα λειτουργεί στο Γραφείο Επαγγελματικής Εκπαίδευσης ή στη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της Περιφέρειας όπου λειτουργεί το λύκειό τους.
Β) Οι απόφοιτοι παλαιοτέρων ετών υποβάλλουν το μηχανογραφικό τους δελτίο στην ανωτέρω επιτροπή που θα λειτουργεί στο Γραφείο Ε.Ε. ή στη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του τόπου διαμονής τους.
Οι υποψήφιοι μαζί με το μηχανογραφικό δελτίο υποβάλλουν στην Επιτροπή επικυρωμένο αντίγραφο του απολυτηρίου τους, αν είναι απόφοιτοι των ΕΠΑ.Λ. ή επικυρωμένο αντίγραφο του πτυχίο τους, αν είναι απόφοιτοι ΤΕΕ ή ΤΕΛ. Οι μαθητές της τελευταίας τάξης ΕΠΑΛ (ομάδα Α) υποβάλλουν βεβαίωση του ΕΠΑΛ ότι φοιτούν στην τελευταία τάξη.
Μέσα στην ίδια προθεσμία και στην ίδια Επιτροπή οι απόφοιτοι ΕΠΑΛ και οι απόφοιτοι Β΄ κύκλου ΤΕΕ (ημερησίων, εσπερινών), με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες που εξετάζονται προφορικά ή γραπτά κατά περίπτωση, πρέπει να υποβάλουν μαζί με το μηχανογραφικό τους δελτίο και σχετική αίτηση συνοδευόμενη από την προβλεπόμενη γνωμάτευση.
Εφιστάται ιδιαιτέρως η προσοχή των ενδιαφερομένων στην υποβολή του μηχανογραφικού τους δελτίου στην παραπάνω προθεσμία και επισημαίνεται ότι δεν πρόκειται να δοθεί παράταση στην προθεσμία αυτή. Όποιος δεν υποβάλλει μηχανογραφικό δελτίο αποκλείεται από τις πανελλαδικές εξετάσεις.
Τονίζεται τέλος ότι για την υποβοήθηση και ενημέρωση των υποψηφίων στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων www.ypepth.gr/exams έχουν αναρτηθεί δύο υποδείγματα του μηχανογραφικού δελτίου (ένα για τους αποφοίτους ΤΕΕ και ένα για ΕΠΑΛ-ομάδας Α) προκειμένου να τα μελετήσουν έγκαιρα και να τα χρησιμοποιήσουν ως βοήθημα κατά την προσέλευσή τους στην αρμόδια επιτροπή. Τα σχετικά υποδείγματα μπορεί να αναζητηθούν και από τα ΕΠΑ.Λ.
Οι υποψήφιοι πρέπει να δείξουν ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή κατά τη συμπλήρωση του μηχανογραφικού δελτίου γιατί μετά την ηλεκτρονική κατάθεσή του δεν επιτρέπεται καμιά διόρθωση ή αλλαγή.
Προβλήματα σε κλασματικές εξισώσεις
Eπαναληπτικές ασκήσεις για την Α΄ Γυμνασίου
Διαγώνισμα Άλγεβρας
Η δύναμη της προσφοράς.
Πέμπτη 18 Φεβρουαρίου 2010
Ξένες γλώσσες στο σπίτι σας.
Ψηφιακή βιβλιοθήκη
Μαθητές-Παλαιστές με μετάλλια
από το Γυμνάσιo-Λύκειο του Μαραθώνα και το ΕΠΑΛ Ραφήνας
Σκληρές μάχες έδωσαν οι παλαιστές του «Μιλτιάδη» Μαραθώνα στους σχολικούς αγώνες γυμνασίου- λυκείου, που διεξήχθησαν στις 8-9 Φεβρουαρίου, στα Άνω Λιόσια Δροσούπολης. Κατάφεραν να πάρουν 11 μετάλλια από τους 15 που αγωνίστηκαν. Συγκεκριμένα από το γυμνάσιο Μαραθώνα μετάλλια πήραν: Ηλία Κάτσιφας - χρυσό, Δημήτρης Μπούσουλας - χρυσό, Αθανάσιος Ράικος - χρυσό, Βαλεντίνος Φούσας - Αργυρό, Σταμάτης Μπάτρης - χάλκινο, Σπύρος Σαφράς - 4ος, και Χρήστος Μπάτρης - 4ος.
Οι παλαιστές που φοιτούν στο 1ο ΕΠΑΛ ΡΑΦΗΝΑΣ και προκρίθηκαν στο σχολικό Πανελλήνιο Β’ και Γ’ Λυκείου για τη μοριοδότηση έχουν ως εξής:
Β’ & Γ’ Λυκείου: Ιωάννης Σίνος - αργυρό, Ευάγγελος Πολύζος - χάλκινο, Αθανάσιος Μπούσουλας - χάλκινο, Θεόδωρος Γκίνης - χάλκινο, Αλέξανδρος Μπούσουλας - 4ος και Ελευθέριος Δρίτσας - 5ος. Από την Α’ Λυκείου: Κωνσταντίνος Τριπερίνας - χρυσό και Φίλιππος Βασιλείου επίσης, χρυσό.
Το δημοσίευμα είναι απο την τοπική εφημερίδα "Ο ΔΗΜΟΤΗΣ".
Παιδιά εύχομαι μεγαλύτερες νίκες. Και ολυμπιονίκες!!!
Τετάρτη 17 Φεβρουαρίου 2010
Σχολικά βοηθήματα.
Για την Α΄ Γυμνασίου
Για τη Β΄ Γυμνασίου
Φωτό από την Καρατζόβα
Βεβαίως φίλε και συνάδελφε Α.Κ. θα σε διαψεύσω πως στη Μονή για χρόνια δεν υπήρξε καμιά εκκλησιαστική δραστηριότητα. Σου θυμίζω την αρχιερατική Θ. Λειτουργία, σε χρόνους δύσκολους, στην οποία λειτούργησε ο μακαριστός μητροπολίτης Καλλίνικος και στην οποία είχα την ευκαιρία να παραστώ.
Φίλε Τάσο ευχαριστώ για την αποστολή των φωτό. Δεν σου κρύβω πως ζήλεψα λίγο. Ηθελα να ήμουν μαζί σας εκεί. Να σας ξεναγήσω, να σας μιλήσω για τις ομορφιές της περιοχής, να επισκεφτούμε ξωκκλήσια και τοποθεσίες πανέμορφες. Ακόμη τα ορεινά χειρουργεία των ανταρτών στο Αετοχώρι. Να περπατήσουμε στα σοκκάκια της Φούστανης και της Θηριόπετρας. ΄Ισως να μην ξέρεις πως στο ύψωμα πάνω από τη Φούστανη είχε πολεμήσει, νεαρός αξιωματικός τότε, ο μετέπειτα μεγάλος πολιτικός Σοφοκλής Βενιζέλος. Να μιλήσουμε με τους κατοίκους, μαθητές μου του τότε και του παλιότερου τότε...γνώριμους. Ξέρεις πως οι αναμνήσεις μου είναι ολοζώντανες, αν και πέρασαν τα χρόνια. Μα εκεί βρήκα ανθρώπους ζεστούς, φιλόξενους που μίλησαν στη ψυχή μου. Ακόμη-ακόμη η μνήμη είναι ζωντανή για τον φίλο μου τον αγροτικό γιατρό που έφυγε τόσο άδικα μα και για τον άλλο γιατρό που η τραγική σύμπτωση...τον έφερε στη ζωή της αδελφής μου...Ξεχνιούνται όλα αυτά φίλε;
Γεώργιος Νιάρχος «Είναι στιγμές που έχω την εντύπωση ότι όλη η Ελλάδα είναι ένα απελπισμένο “γιατί”»
Το κομπιουτεράκι με τις αποδείξεις...
Ευχαριστίες
Nέες σχέσεις καθηγητών-μαθητών
Παλιόπολη...
Δευτέρα 15 Φεβρουαρίου 2010
Σαν τότε...
Καθαρή Δευτέρα- Εθιμα
Κάθε τόπος πέρα των κοινών εθίμων, έχει και τα δικά του ξεχωριστά έθιμα. Τα κοινά έθιμα είναι το άζυμο ψωμί δηλαδή η λαγάνα, και τα λογιών νηστίσιμα φαγώσιμα (μαρουλάκια, κρεμμύδια και σκόρδα, ταραμάς, ελιές, φασολάδες λευκές κ.ά.).
H Σαρακοστή
Η λέξη Τριώδιο αποτελείται από τις λέξεις «τρία» και «ωδή» . Είναι το λειτουργικό βιβλίο της Ορθόδοξης Εκκλησίας, που περιέχει τις Ιερές Ακολουθίες και τα Συναξάρια της περιόδου που μας προετοιμάζει για το Πάσχα.
Η περίοδος αυτή προετοιμασίας, αρχίζει από τη Κυριακή του Τελώνη και του Φαρισαίου και λήγει το απόγευμα του Μεγάλου Σαββάτου.
Ο όρος Τριώδιο, οφείλεται στο γεγονός ότι πολλοί από τους Κανόνες Ακολουθιών που περιέχονται σε αυτό έχουν μόνο τρεις ωδές: την 8η και την 9η πάντοτε, ύστερα δε μία από τις πέντε πρώτες.
Οι υμνογραφίες αυτές, είναι από τις πιο κατανυκτικές ολοκλήρου του λειτουργικού χρόνου που έγραψαν μεγάλοι ποιητές της Ορθοδοξίας.
Το Τριώδιο περιλαμβάνει τις κινητές εορτές που προηγούνται του Πάσχα, αλλά και που εξαρτώνται από αυτό:
Α) Τις τέσσερις πρώτες Κυριακές προετοιμασίας για την Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή (Τελώνου και Φαρισαίου, Ασώτου, Απόκρεω, Τυρινής).
Β) Την περίοδο των επτά εβδομάδων των Νηστειών. Η πρώτη ονομάζεται Καθαρή Εβδομάδα και η τελευταία Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα.
Οι έξι πρώτες εβδομάδες ονομάζονται Αγία και Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Αρχίζει από τον εσπερινό της Κυριακής της Τυροφάγου και συμπληρώνεται την Παρασκευή προ των Βαΐων.
Το όνομα της το πήρε από τον αριθμό τεσσαράκοντα (σαράντα), αριθμό ιερό, αφού τόσο ο Μωυσής στο όρος Σινά όσο και ο προφήτης Ηλίας στην έρημο του Χωρήβ νήστεψαν επί σαράντα ημέρες προτού συναντήσουν το Θεό.
Ιδιαίτερα όμως στη διαμόρφωση του αριθμού αυτού επέδρασε το παράδειγμα του Χριστού, ο οποίος μετά τη βάπτιση Του και προτού αρχίσει τη δημόσια δράση του ενήστευσε «ημέρας τεσσαράκοντα και νύκτας τεσσαράκοντα» (Ματθ.4,2).
Η νηστεία της Μ. Τεσσαρακοστής, επομένως, καθιερώθηκε, κατά τους Πατέρες, «κατά τον τύπον της σωτηρίου νηστείας», δηλαδή της νηστείας του Κυρίου και Σωτήρα μας.
Σε όλες τις Κυριακές της Μ. Τεσσαρακοστής τελείται η Θ. Λειτουργία του Μ. Βασιλείου αντί της Θ. Λειτουργίας του Χρυσοστόμου.
Kαθαρά Δευτέρα σήμερα.
Η Καθαρά Δευτέρα είναι το τέλος των Απόκρεω και η πρώτη μέρα της Σαρακοστής.
Η λέξη Καθαρή εκκλησιαστικά σημαίνει το ξεκίνημα της κάθαρσης των Χριστιανών που αρχίζει με νηστεία.
Από την Καθαρά Δευτέρα ξεκινάει η νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής.
Απαραίτητα στοιχεία της αποκριάς θεωρούνται τα κούλουμα και ο χαρταετός.
Ο εορτασμός του καρναβαλιού κλείνει με τα κούλουμα και το πέταγμα του χαρταετού.
Με τον όρο κούλουμα, εννοούμε τη μαζική έξοδο του κόσμου στην ύπαιθρο και τον εορτασμό της Καθαράς Δευτέρας έξω στην φύση.
Τα κούλουμα είναι γνωστά και σαν κούλουμπα, κούμουλες, κουμουλάθες ή κούμουλα.
Είναι ένα παραδοσιακό λαϊκό πανηγύρι
Σύμφωνα με τον πατέρα της ελληνικής λαογραφίας Νικόλαο Πολίτη η προέλευση της λέξης είναι λατινική, από το cumulus που εκτός από την σημασία του σωρού,
σημαίνει και την αφθονία, το περίσσευμα, το πέρας, αλλά και τον επίλογο.
Η γιορτή της Καθαράς Δευτέρας θεωρείται ο επίλογος των βακχικών εορτών της αποκριάς, οι οποίες ουσιαστικά αρχίζουν την Τσικνοπέμπτη και τελειώνουν την Καθαρά Δευτέρα.
Σε ορισμένες περιοχές της Ελλάδος την Καθαρά Δευτέρα καθαρίζουν ό,τι απόμεινε από τα μη νηστίσιμα φαγητά της αποκριάς, διότι και τέτοιου είδους λιχουδιές γεύονται μερικοί, αντί για λαγάνες, χαλβά, ελιές και πίκλες που προτιμούν οι πιο πολλοί, σαν αποτοξίνωση από τα πλούσια φαγοπότια της αποκριάς.
Σε άλλα μέρη της Ελλάδας, όπως π.χ. στην Ήπειρο, οι νοικοκυρές καθαρίζουν τις κατσαρόλες και όλα τα χάλκινα σκεύη από τα λίπη της αποκριάς με ζεστό σταχτόνερο μέχρι ν' αστράψουν και βάφουν άσπρα τα πεζοδρόμια.
Αντίθετα άλλοι βάφουν μαύρα τα πρόσωπά τους με καπνιά ή μπογιά παπουτσιών,
καθώς χορεύουν και μεθούν όλη την ημέρα σε υπαίθριες συγκεντρώσεις.
Απαραίτητο συμπλήρωμα της Καθαράς Δευτέρας αποτελεί το πέταγμα του χαρταετού, του αστεριού στα ψηλώματα. Τους χαρταετούς τους κατασκεύαζαν παλιά μόνοι τους με καλάμια και χαρτί. Ήθελαν μαστοριά στο ζύγισμα. Αν δεν τα κατάφερνες να τα ζυγιάσεις χαρταετό ψηλά δεν έβλεπες.
Με το χαρταετό πέταγαν μακριά κάθε έγνοια του χειμώνα, με τον ερχομό της άνοιξης.
Κυριακή 14 Φεβρουαρίου 2010
O Διαβολάκος...
Την ουρά του πάλι
Και σου πήρε τα μυαλά σου
Μες' απ' το κεφάλι
Ξεσηκώθηκες να φύγεις
Πια δεν μ' αγαπάς
και ρωτώ πια ειν' η αιτία
Που με παρατάς
Αν εκτίμησες παλάτια
Λίρες και στολίδια
Πέταξε την, την καρδιά σου
μέσα στα σκουπίδια
Με τον έναν με τον άλλον
Θέλεις να γυρνάς
κι ό,τι έκανα για 'σενα
όλα τα ξεχνάς
Γιώργο ευχαριστώ για την αφιέρωσή σου για μένα.
Την άλλη φορά τα βήματα τούτης της ζεμπεκιάς θα
αφιερώσω σε όλους τους φίλους μου.
Tου Αγ. Βαλεντίνου σήμερα.
Aπόκριες
Καθώς διανύουμε την ευχάριστη περίοδο της Αποκριάς αποφάσισα αυτή την εβδομάδα να αναφερθώ σε αυτό το γεγονός. Αλήθεια, πόσα γνωρίζουμε για αυτή την γιορτή η οποία είναι ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στα Χριστούγεννα και το Πάσχα; Τι εννοούμε με το όρο «Αποκριά» και τι είναι το «Τριώδιο»; Ποια είναι η στάση της Εκκλησίας απέναντι στα έθιμα της Αποκριάς; Μη ανησυχείτε καθόλου αγαπητοί αναγνώστες, γιατί αυτό ακριβώς το κείμενο θα λύσει όλες τις απορίες και θα μάθουμε πολλά περισσότερα σχετικά με τις Αποκριές.... Λοιπόν, το μόνο που μένει είναι να ξεκινήσω....
Οι Απόκριες αρχίζουν με το άνοιγμα του Τριωδίου. Το «Τριώδιο» είναι το βιβλίο της Εκκλησιαστικής Ακολουθίας των ύμνων που ψέλνονται από την Κυριακή του Τελώνου και Φαρισαίου μέχρι και του Σάββατου. Μετά την εμφάνιση και τον βαθμιαίο καταρτισμό του σαραντάημερου της νηστείας προ του Πάσχα, δημιουργήθηκε σχετική ασματική ποίηση και συλλέχθηκε σε ένα βιβλίο. Το εκκλησιαστικό βιβλίο «Τριώδιο» αρχικά περιείχε τρεις ωδές. Ενώ σήμερα, περιλαμβάνει ιερά ποιήματα από τον 5ο ως τον 15ο αιώνα. Το 1522 μΧ εξεδόθη στη ελληνική γλώσσα το πρώτο έντυπο του Τριωδίου.
Ετυμολογικά η λέξη «Αποκριά» σημαίνει «μακριά από το κρέας». Ουσιαστικά οι «Απόκριες» είναι η περίοδος ψυχικής και σωματικής προετοιμασίας του ανθρώπου για να βιώσει το Θείο Πάθος και την ανάσταση του Σωτήρα Χριστού. Περιλαμβάνει τις τρεις εβδομάδες πριν από την Μεγάλη Σαρακοστή.Η περίοδος αυτή προσδιορίζεται από τις Κυριακές του " Τελώνου και Φαρισαίου", του "Ασώτου", των "Αποκρέων" και της "Τυρινής".
Οι Απόκριες σύμφωνα με την λαογραφία είναι η περίοδος που συνδυάζεται με το έθιμο του "Καρνάβαλου", την θεότητα της Αποκριάς. Είναι έθιμο του γλεντιού, της ψυχαγωγίας, του "μασκαρεύματος" και της ξεγνοιασιάς. Για την προελευσή του υπάρχουν πολλές εκδοχές. Ίσως να προέρχεται από τα Σατουρνάλια ή τα Λουπερκάλια των Ρωμαίων. Ίσως πάλι να προέρχεται και από την συγχώνευση εθίμων που υφίσταται από την αρχαιότητα και έχουν σχέση με την αναγέννηση της φύσης. Από όπου όμως κι αν προέρχεται το βέβαιο είναι ότι γιορτάζονταν και βιωνόταν δυναμικά από το λαό μας, και φυσικά αυτό συνεχίζεται μέχρι σήμερα.
Τις ημέρες της Αποκριάς, σε όλη την χώρα γίνονται τα ονομαζόμενα "Καρναβάλια". Κατά πάσα πιθανότητα η λέξη "Καρναβάλι" προέρχεται από τις λατινικές λέξεις " carrus navalis" που σημαίνουν "ναυτικό αμαξίδιο". Και αυτό γιατί στις πομπές που γίνονταν κατά την διάρκεια των Ελευσίνιων μυστηρίων, για να μεταφερθεί το Ιερό Πέπλο της Αθηνάς στον Παρθενώνα, μέσω της Ιεράς οδού παρήλαυνε και μία μικρογραφία Ιερού Πλοίου. Οι μικρογραφίες αυτές είχαν ρόδες, τις στόλιζαν με άνθη και καρπούς και έπαιρναν μέρος στις πομπές. Σε αρχαία αγγεία, επίσης συναντάμε παράσταση του Διόνυσου που κάθεται πάνω σ ένα τέτοιο πλοίο.
Κάποια από τα ήθη και τα έθιμα της Αποκριάς στο τόπο μας έχουν να κάνουν με το φαγητό και συγκεκριμένα με το κρέας. Έτσι, μία εβδομάδα πριν από την Τσικνοπέμπτη, ξεκινούσε η διαδικασία της σφαγής των γουρουνιών, τα "χοιροσφάγια". Για το λόγο αυτό, η εβδομάδα αυτή ονομαζόταν και "σφαγαριά". Η "σφαγαριά", η πρώτη εβδομάδα του Τριωδίου, κατά την οποία γινόταν το σφάξιμο των γουρουνιών ήταν γιορτή για όλο το χωριό.Οι κάτοικοι σχημάτιζαν φιλικές συντροφιές και έσφαζαν με τη σειρά τα χοιρινά τους. Όλη την υπόλοιπη εβδομάδα, άντρες και γυναίκες ασχολούνταν με την παρασκευή του κρέατος.
Εκτός από τα συμπόσια, τις διασκεδάσεις, τα "χοιροσφάγια", την θύμηση των νεκρών, κύριο χαρακτηριστικό των "Αποκριών" είναι οι μεταμφιέσεις.Αυτές συνδιάζονται με αθυροστομίες, με θεατρικούς διαλόγους και παρουσίαση διαφόρων δρωμένων.Αναβίωναν προλήψεις και δεισιδαιμονίες, ακούγονταν άσεμνα τραγούδια και γινόταν εικονικές δίκες. Μεταμφιέζονταν σε " μπούλες", οι άντρες ντύνοταν γυναίκες και οι γυναίκες σε άντρες, μαζεύονταν σε παρέες και γύριζαν σ όλο το χωριό από σπίτι σε σπίτι. Τους δέχοταν, τους κερνούσαν, αντάλλαζαν αστεία και προσπαθούσαν με εύθυμο τρόπο να τους κάνουν να φανερώσουν το πρόσωπο τους, την ταυτότητα τους. Επίσης, από νωρίς τα βράδια μαζεύονταν στις γειτονιές, στα ξέφωτα και στις πλατείες όπου άναβαν φωτιές. Εκεί, μικροί και μεγάλοι χοροπηδώντας γύρω στις φωτιές, τραγουδούσαν εύθυμα και έλεγαν πιπεράτα αστεία.
Οι μεταμφιέσεις πρωτοεμφανίστηκαν το 2000 πΧ περίπου στη Ασία και συγκεκριμένα στην Μεσοποταμία και την Βαβυλωνία.Σε πιο πρόσφατες εποχές, οι μεταμφιέσεις κυριαρχούσαν όχι μόνο στο Βυζάντιο, όπου η αποκριά έπαιρνε πάνδημο χαρακτήρα αλλά και σε ολόκληρη την Ευρώπη, καθώς και σε άλλους λαούς.
Ωστόσο η συνήθεια της μεταμφίεσης ήδη από τον 2ο μΧ αιώνα βρήκε αντίθετη την Εκκλησία που έβλεπε σε αυτές τις εκδηλώσεις την συνέχιση των ειδωλολατρικών εθίμων.Παρ' όλες όμως τις απαγορεύσεις από την Εκκλησία, οι γιορτές αυτές επιβίωσαν στο Βυζάντιο, γεγονός που ανάγκασε την Εκκλησία κατά τα τέλη του 18ου αιώνα, στην "Εν Τρούλου Οικουμενική Σύνοδο" να ασχοληθεί με αυτή την "ειδωλολατρική" συνήθεια των Βυζαντινών. Έτσι, οι κανόνες της Συνόδου, απαγόρευσαν στους άνδρες και στις γυναίκες να μεταμφιέζονται στο άλλο φύλο καθώς και να φορούν μάσκες με την απειλή του αφορισμού.
Κατά την διάρκεια της Αποκριάς, εκτός από τις μεταμφιέσεις, οργανώνονται και διάφορα παιχνίδια με νικητές και νικημένους. Στα χωριά της Πηνείας παιζόταν ο "Βαλμάς" από δύο ομάδες ατόμων δεμένες σε σχοινί. Νικούσε η ομάδα που τραβούσε προς το μέρος της την άλλη ομάδα. Το ξεχωριστό στο παιχνίδι ήταν ότι πριν και μετά το παιχνίδι έκαναν ένα αστείο διάλογο σαν θεατρικό. Η "ρίψη του λίθου" πάλι, ήταν αγώνισμα. Σ΄αυτό προσπαθούσαν να χτυπήσουν το στόχο τους ρίχνοντας πέτρες, τις "σομάδες". Άλλες συνήθειες που διασκέδαζαν και προξενούσαν πολύ γέλιο είναι τα " αλευρώματα" , τα οποία προέρχονται από το Γαλαξίδι, αλλά και τα "γιαουρτώματα". Και τα "αλευρώματα" και τα "γιαουρτώματα" είναι έθιμα που ισχύουν μέχρι σήμερα.
Διάφορα λαικά δρώμενα " ελάμβαναν χώραν " κατά την διάρκεια αυτής της γιορτής. Ένα από τα βασικά θέματα της Αποκριάς ήταν η Αναπαράσταση του Γάμου. Γίνονταν εικονικοί γάμοι ανάμεσα στα χωριά και γαμήλιες πομπές ξεκινούσαν από το ένα χωριό για να πάνε στο άλλο. Μετά την συνάντηση του γαμπρού και της νύφης, ακολουθούσε τρικούβερτο γλέντι. Επίσης, δεν έλειπαν και οι εικονικές δίκες με βάσει τα προικοσύμφωνα. Γενικά διακωμωδούσαν υποθέσεις που τους βασάνιζαν στη καθημερινότητα τους. Μα και σήμερα, αν κάποιος τύχει τις μέρες της Αποκριάς να βρεθεί σε κάποιο χωριό θα δει να αναβιώνουν εικονικοί γάμοι.
Πολύ γνωστό είναι και το "γαιτανάκι". Το "γαιτανάκι" είναι ένα ψηλό ξύλο με δεμένες πολύχρωμες κορδέλες.Γύρω από το "γαιτανάκι" άντρες και γυναίκες χορεύουν παραδοσιακούς χορούς. Λέγεται ότι το "γαιτανάκι" έγινε γνωστό από τους Αρκάδες που εγκαταστάθηκαν στη Ηλεία. Η τελευταία εβδομάδα των Αποκρέων είχε σχέσεις με την εμφάνιση του Διαβόλου. Μασκαράδες διάβολοι, κακομούτσουνοι με σχισμένα σκούρα ρούχα, διέσχιζαν τους δρόμους και υποστήριζαν ότι έπαιρναν τις ψυχές. Ίσως, το έθιμο αυτό έχει σχέση με τα ψυχοΣάββατα.
Κυρίως έθιμο των χωριών του Κάμπου είναι το "Γκοτσαριό" ή "Τσετιά" ή "Γενίτσαροι" που έδινε και το χρώμα των Αποκριών με αποκορύφωμα την Κυριακή της Τυρινής όπου οι τσετιές των χωριών κατάφταναν στα Λέχαινα "εν πομπή" για τον τελικό διαγωνισμό σε ένα πραγματικό μεγαλειώδες λαικό πανηγύρι. Η προετοιμασία της "Γκοτσαριά" ξεκινούσε ένα μήνα πριν από τις Απόκριες.
Με την " Καθαρά Δευτέρα" φτάνει το τέλος των Αποκριών και αρχίζει η Μεγάλη Σαρακοστή.Γιορτάζεται στη εξοχή με νηστίσιμα και κρασί Την ημέρα αυτή συνηθίζεται παρέες να μαζεύονται σε συκεκριμένους τόπους για να γιορτάζουν τα "Κούλουμα"..Συνεχίζεται η ευθυμία με τραγούδια. Κάθε τόπος πέρα των κοινών εθίμων έχει και τα δικά του ξεχωριστά έθιμα. Τα κοινά έθιμα είναι το άζυμο ψωμί, δηλαδή η "λαγάνα", και τα τα λογιών νηστίσιμων φαγώσιμων (κρεμμύδια και σκόρδα, ταραμάς, φασολάδες λευκές κ.α.).Το σήμα κατατεθέν της της ημέρας ήταν τα βρασμένα κουκιά.Το πέταγμα του "χαρταετού" είναι ανάμεσα στα έθιμα.Τους χαρταετούς τους κατασκεύαζαν τα παιδιά με καλάμια και χαρτί. Τώρα υπάρχουν έτοιμοι χαρταετοί στο εμπόριο. Επίσης οι νοικοκυρές ζύμωναν ψωμί "λιζό", την μπουγάτσα. Οι Αγραπιδοχωρήτες που εγκαταστάθηκαν στην Ηλεία έφταχναν και τα "αλμυροκούλουρα". Οι νεαρές κοπέλες έτρωγαν τα αλμυροκούλουρα και δεν έπιναν καθόλου νερό για να πάει ο μέλλων σύζυγος τους στο όνειρο τους και να τους δώσει νερό. Αλλού την Παραμονή της Κ.Δευτέρας, οι γυναίκες έβγαζαν βολβούς, πρόσεχαν ο πρώτος να είναι ο μεγαλύτερος που τον τοποθετούσαν με τα φύλλα του το πρωί της Κ.Δευτέρας στη πόρτα του σπιτιού.
Με το τέλος αυτού του κειμένου, το αφιερωμένο στις Απόκριες, ελπίζω να συνέβαλλα (έστω και λίγο) στον εμπλουτισμό των γνώσεων για την συγκεκριμένη γιορτή.Επίσης, εύχομαι σε όλους "Καλές Αποκριές" μέχρι το "ραντεβού" μας την επόμενη εβδομάδα.
Το κείμενο είναι από το Blog ebvomadiaio-rantevou.pblogs.gr